The rivier of consiousness (2017)
Pag. 42
“De beste hardloper is al uit de startblokken gekomen en een paar meter onderweg voordat hij zich ervan bewust is dat het startschot heeft geklonken. Hij kan 130 milliseconden uit de blokken komen, terwijl de bewuste registratie van het startschot minimaal 400 milliseconden vergt. De overtuiging van de hardloper dat hij het schot bewust heeft gehoord en dan onmiddellijk uit de startblokken schiet, is een illusie die mogelijk wordt gemaakt, oppert Libet, doordat het brein geluid van het startschot bijna een halve seconde ‘antedateert.’”
Pag. 160
“Het zien werkt onder normale omstandigheden naadloos en geeft geen indicatie voor de onderliggende processen waarvan het afhankelijk is.”
Pag 161
“Hoe het mechanisme ook werkt, het samensmelten van afzonderlijke visuele frames of beelden is een noodzakelijke voorwaarde voor continuïteit, voor een vloeiend, beweeglijk bewustzijn. Waarschijnlijk hadden reptielen zo’n 250 miljoen jaar geleden als eerste een dergelijk dynamisch bewustzijn. Het lijkt aannemelijk dat amfibieën zo’n stroom van bewustzijn niet bezitten. Een kikker, bijvoorbeeld, vertoont geen actieve aandacht en volgt gebeurtenissen niet visueel. De kikker heeft geen visuele wereld of visueel bewustzijn zoals wij dat kennen, alleen een zuiver automatisch vermogen om insectachtige objecten te herkennen als er een binnen zijn blikveld komt en dan pijlsnel zijn tong uit te steken. Hij speurt zijn omgeving niet af en kijkt niet uit naar zijn prooi.
Waar een dynamisch, vloeiend bewustzijn op het laagste niveau een continue actieve (onderzoekende) blik toelaat, laat het op een hoger niveau de interactie toe tussen waarnemen en geheugen, tussen het heden en heet verleden. Een dergelijk ‘primair’ bewustzijn, zoals Edelman het noemt, is uiterst doeltreffend en past zich gemakkelijk aan in de strijd om het bestaan.
Pag. 162
"Van een betrekkelijk eenvoudig primair bewustzijn stappen we over op het menselijk bewustzijn, met de komst van de spraak en het bewust zijn van zichzelf en een gedetailleerd besef van het verleden en de toekomst. En dit verleent een thematische en persoonlijke continuïteit aan het bewustzijn van het individu."